Ból jest jednym z najczęściej występujących objawów przewlekłego stanu zapalnego i czynnikiem drastycznie obniżającym komfort życia. Jak wykazują badania epidemiologiczne, rozpowszechnienie bólu przewlekłego jest duże – w krajach europejskich ten rodzaj bólu występuje u prawie 20% populacji, a jego częstość wzrasta wraz z wiekiem i w populacji po 65. roku życia dotyczy już prawie 80% badanych, a po 80. roku życia występuje prawie u 100% populacji.
R e k l a m a
Lekami najczęściej stosowanymi w terapii bólu są paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Ich wysoką skuteczność udokumentowano zarówno w terapii przeciwzapalnej, jak i przeciwbólowej. Niestety, obarczone są one licznymi działaniami niepożądanymi i powikłaniami. Do najczęstszych należą uszkodzenie błony śluzowej żołądka i jelit w przypadku NLPZ oraz toksyczny wpływ na wątrobę w przypadku paracetamolu.
Pojawia się zatem pytanie: Czy istnieją możliwości wspomożenia terapii bólu tak, aby ograniczyć działania niepożądane leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych?
Literatura naukowa wskazuje w szczególności na ziołolecznictwo, które działając na różne mediatory stanu zapalnego, stanowi ciekawą strategię wspomagania leczenia bólu.
Istnieje wiele badań, w których wykazano hamujący wpływ kurkumy, Harpagophytum i Boswellii na mediatory stanu zapalnego.
W ramach wsparcia terapii, suplementacja składników odżywczych w postaci pierwiastków śladowych i witamin wspomaga również regulację stanu zapalnego:
- Cynk i selen mają dobrze znane działanie przeciwutleniające, odpowiednio przez dysmutazę ponadtlenkową (SOD) i peroksydazę glutationową. Oba pierwiastki śladowe umożliwiają również celowanie w inne szlaki zapalne, np. hamowanie cytokin zapalnych (cynk i selen), metaloproteaz (cynk), mediatorów lipidowych (selen), uwalnianie histaminy (selen)7, 8.
- Witaminy B5 i B6 aktywują syntezę glutationu, a witamina B6 pomaga również regulować syntezę cytokin prozapalnych (TNF-α, IL-6) przez regulację NF-κβ9, 10.
| Mechanizmy zapalne | Naukowo udokumentowane działania roślin |
| Stres oksydacyjny | Kurkuma1: w jej działaniu przeciwutleniającym pośredniczą enzymy, takie jak SOD, katalaza i peroksydaza glutationowa. Kurkumina działa też jak pułapka na wolne rodniki |
| Metaloproteaza | Boswellia2: hamowanie metaloproteazy MMP-9 |
| Cytokiny prozapalne | Boswellia3: zmniejsza syntezę cytokin prozapalnych (TNF-α, IL-1β, IL-6…) Kurkuma1 i Harpagophytum4: hamowanie aktywacji NF-κβ, co zmniejsza syntezę cytokin prozapalnych (TNF-α, IL-1β, IL-6…) |
| Histamina | Boswellia i kurkuma5: hamowanie uwalniania histaminy przez mastocyty |
| Mediatory lipidowe | Boswellia3 i kurkuma1: hamowanie 5-LOX, COX-2 i syntezy PGE2 Harpagophytum3: hamowanie COX-2 |
| NO i wazodylatacja | Kurkuma2 i Harpagophytum6: hamowanie iNOS |
Bibliografia dostępna w redakcji.
