Od zarania dziejów preparaty przygotowane z konopi siewnych (Cannabis sativa L. var. sativa) stosowane są jako panaceum na wiele z tych dolegliwości. Ma to swoje uzasadnienie w ich fitochemii – konopie zawierają ponad 520 związków z różnych grup: flawonoidy, dihydrostilbeny, fenantreny, spiroindany, ale najbardziej charakterystyczne dla tej rośliny są kannabinoidy. Konopie C. sativa w przeciwieństwie do marihuany C. indica zawierają poniżej 0,2% substancji psychoaktywnej, jaką jest Δ-9-tetrahydrokannabinol (THC), związek nie tylko o właściwościach psychotropowych, ale też przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Taka mała ilość THC powoduje, iż nie można się nimi odurzać i uprawa C. sativa jest całkowicie legalna. Sekretem silnych właściwości terapeutycznych C. sativa jest inny kannabinoid – kannabidiol w skrócie nazywany CBD.
POLECAMY
Układ endokannabinoidowy to prawdopodobnie najważniejszy biologiczny system w organizmie ssaków, odgrywający kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy. Zlokalizowany jest w całym ciele, a jego receptory (CB1, CB2) znajdują się m.in. w centralnym układzie nerwowym, komórkach układu odpornościowego, przewodzie pokarmowym oraz w obwodowym układzie nerwowym. Endokannabinoidy – anandamid (AEA) oraz 2-arachidonyglicerol (2-AG) – to cząsteczki produkowane przez organizm i aktywujące te receptory. Fitokannabinoidy występujące w C. sativa są w stanie zastąpić endokannabinoidy i tak jak one uruchamiają receptory, powodując podobne działanie. CBD działa jako antagonista receptorów kannabinoidowych, natomiast THC jako agonista, stąd też brak psychoaktywnego działania CBD, które obserwuje się dla THC.
W 2017 r. Europejska Akademia Neurologii opublikowała wyniki badań, w którym wzięło udział 121 uczestników. Po miesiącu zażywania olejku CBD aż 85% pacjentów stwierdziło, że podczas badania odczuwało znacznie mniejszą liczbę migren. Na tej podstawie uznano, że olej z CDB ma większy wpływ na zmniejszanie bólu przy przewlekłych migrenach niż przyjmowane leki wydawane na receptę[i].
W innym badaniu przeprowadzonym tym razem na modelu zwierzęcym stwierdzono, że CBD nie tylko zmniejsza ból i zapobiega uszkodzeniom nerwów w chorobie zwyrodnieniowej stawów, ale również hamuje i zwalcza procesy zapalne oraz zapobiega ich powstawaniu[ii].
CBD wykazuje także właściwości neuroaktywne oraz neuroprotekcyjne. Oznacza to, że skutecznie wspomaga w walce z zaburzeniami psychicznymi, regeneruje komórki nerwowe organizmu, stymuluje układ nerwowy, a także działa rozluźniająco. Zmniejszenie wchłaniania serotoniny powoduje, że mózg przekazuje więcej pozytywnych sygnałów, stymuluje również wzrost hipokampu, który jest elementem układu limbicznego odpowiedzialnego głównie za pamięć, dzięki czemu stymulowane jest tworzenie nowych neuronów, co w efekcie łagodzi objawy depresji i ma działanie przeciwlękowe[iii].[ANG1]
W 2018 r. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA)[iv], a w 2019 r. Komisja Europejska wydały zezwolenie na dopuszczenie do użytku Epidiolexu – pierwszego leku zawierającego CBD, który może być stosowany w leczeniu m.in. padaczki lekoopornej. Epidiolex jest lekiem opartym na 10-proc. wyizolowanym z Cannabis sativa L. olejku CBD (nie zawiera innych kannabinoidów). Badania kliniczne na grupie 238 pacjentów pokazały, że podczas przyjmowania 20 mg/kg/dzień Epidiolexu tylko 22% pacjentów uskarżało się na spadek apetytu, 20% z nich miało biegunkę, a 25% zwiększoną senność. Zatem można stwierdzić, że CBD to całkowicie bezpieczny składnik konopi.
Pełne spektrum kannabinoidów zawiera ekstrakt (otrzymywany z kwiatów i liści konopi na drodze ekstrakcji nadkrytycznym CO2), w którym oprócz CBD i THC jest także kwas kannabidiolowy (CBDA), tetrahydrokannabinolowy (THCA-A), kanabinol (CBN), kannabichromen (CBC) i kannabigerol (CBGA). W przypadku ekstraktów konopnych mamy do czynienia z „efektem entourage”, który oznacza synergię substancji w nim występujących, tzn. jedne wzmacniają pozytywne działanie drugich. Ekstrakt ten zmieszany jest z olejem konopnym, otrzymywanym z nasion konopi, który zawiera 75–80% niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), w tym ok. 56% kwasu linolowego (ω-6) i 19% α-linolenowego (ω-3). Dietetycy uważają, że stosunek 3 : 1 kwasów ω-6 do ω-3 jest dla naszego organizmu optymalny. Oprócz NNKT w oleju konopnym są także inne cenne związki, takie jak: fosfolipidy, sitosterole, tokoferole, karotenoidy i terpeny.
Podsumowując, niedobór endokannabinoidów, nasilający się w okresie jesiennym, występujący przy migrenach, w stresie, w niektórych chorobach psychicznych, zwłaszcza w depresji, w chorobie reumatycznej, chorobie zwyrodnieniowej i wielu, wielu innych może być uzupełniony przez zażywanie oleju konopnego wzbogaconego w ekstrakt zawierający CBD. Należy jednak pamiętać, aby olej CBD pochodził od sprawdzonego dostawcy i jego suplementacja skonsultowana została z lekarzem prowadzącym, z uwagi na fakt, iż przyjmowany z innymi lekami może wchodzić z nimi w reakcję, co w konsekwencji może skutkować znacznym obciążeniem wątroby.
- Leimuranta P., et al., Front Pharmacol. 2018; 9: 420.
- Philpott H.T., et al., Pain 2017; 158, 12: 2442.
- Jiang W., et al., J Clin Invest. 2005; 115, 11: 3104.
De Mello Schier A.R., Rev Bras Psiquiatr. 2012; 34: 104.
Meyer J.D., et al., Medicine & Science in Sports & Exercise 2019, 51, 9: 1909. - https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2018/210365lbl.pdf.
