Zdrowie intymne kobiet. Probiotykoterapia – czy ma sens?

Zdrowy mikrobiom pochwy składa się głównie z bakterii z rodzaju Lactobacillus, co stanowi 95% wszystkich bakterii. W dzieciństwie pochwę kolonizują bakterie Escherichia coli i beztlenowce, z okresem dojrzewania rozpoczyna się kolonizacja pochwy rodzajem Lactobacillus, a ostatecznie ich liczebność spada po menopauzie. Pałeczki Lactobacillus pochwy metabolizują glikogen do kwasu mlekowego – dlatego nazywane są również bakteriami kwasu mlekowego. Proces ten jest istotny dla utrzymania kwaśnego pH w pochwie od 3,5 do 4,8, co tworzy środowisko, które zapobiega rozwojowi zarazków chorobotwórczych, aby zapewnić zdrowie w okresie reprodukcyjnym.

Mikrobiota pochwy przejawia się niskim stopniem zróżnicowania oraz silną dynamiką zmian jej składu pod wpływem różnych czynników egzo- i endogennych. Wzrost różnorodności mikrobioty pochwy może paradoksalnie wiązać się z dysbiozą, taką jak bakteryjne zapalenie pochwy (BV). Jest ono wynikiem zakłócenia ekosystemu pochwy, tj. nagłego zastąpienia Lactobacillus przez bakterie beztlenowe, takie jak Gardnerella vaginalis, Atopobium vaginae, Ureaplasma urealyticum, Mycoplasma hominis i inne1. 

Lactobacillus blokują miejsca przylegania do nabłonka i konkurują z patogenami o składniki odżywcze. Ponadto produkują nadtlenek wodoru (H2O2) i inne bakteriocyny. Wytwarzany H2O2 uszkadza patogeny pochwy i może zwiększać wrażliwość patogenów na antybiotyki. Najczęściej identyfikowanymi gatunkami Lactobacillus w pochwie są L. crispatus, L. gasseri, L. iners i L. jensenii2. 

Skład mikrobioty pochwy zależy od bardzo wielu czynników; wśród najbardziej istotnych wskazuje się: pochodzenie etniczne, szerokość geograficzną, wiek kobiety i związane z tym zmiany hormonalne (głównie poziom estrogenów), ogólny stan zdrowia, stosowane leki oraz styl życia, w tym dietę3. 

Mikrobiota pochwy jest kształtowana za pomocą bakterii jelitowych

To, że okolice genitaliów kobiet są tak często atakowane przez grzyby i szkodliwe bakterie, ma również związek z kobiecą anatomią: żeński narząd płciowy jest bowiem jedynym ludzkim organem, który ma bezpośrednie połączenie z zewnątrz do wewnątrz. Zdrowa mikrobiota pochwy kształtuje się już od urodzenia – dzięki zdrowym bakteriom jelitowym. Jeśli spojrzysz na mie...