Colostrum w profilaktyce i leczeniu chorób żołądka i jelit

Poza składnikami odżywczymi (białka, tłuszcze, minerały, witaminy) mleko matki zawiera liczne enzymy, hormony, czynniki wzrostowe, komórki i ciała odpornościowe, a nawet bakterie symbiotyczne zasiedlające powoli organizm noworodka. Nie zaskakuje więc, że mimo ogromnego postępu wiedzy i techniki producentom mleka modyfikowanego daleko jeszcze do stworzenia produktu zastępczego, który idealnie odpowiadałby mleku naturalnemu. Najcenniejsze dla oseska jest mleko wytwarzane podczas kilku pierwszych dni po porodzie, czyli tzw. siara, określana także jako mleko pierwsze, młodziwo lub, z języka łacińskiego – colostrum. Jak dotąd udało się zidentyfikować około 250 aktywnych składników tego mleka, choć niewątpliwie wiele wciąż czeka na odkrycie i charakterystykę aktywności. Colostrum jest gęstą, żółtawą i tłustą substancją wytwarzaną przez wydzielnicze komórki nabłonkowe gruczołu sutkowego. Powstaje w niewielkich ilościach (u kobiet w pierwszej dobie po porodzie zaledwie od kilku do kilkunastu ml), ale ze względu na bogactwo składników odżywczych, regulacyjnych i ochronnych wystarcza do zaspokojenia potrzeb oseska. W ciągu kolejnych kilku dni ilość wytwarzanego mleka zwiększa się, choć spada zawartość jego aktywnych składników. W ten sposób siara (0-4 dni po porodzie), poprzez mleko przejściowe (5–14 dni po porodzie), zmienia się w mleko właściwe (dojrzałe), które będzie wytwarzane do końca laktacji. W mleku właściwym stwierdzono około 200 aktywnych składników odżywczych, regulacyjnych i ochronnych. Mleko matki zapewnia nowo narodzonemu dziecku nie tylko doskonały rozwój psychofizyczny, ale też chroni przed różnego rodzaju infekcjami, z którymi styka się matka. Dzieci żywione naturalnie rzadziej niż rówieśnicy karmieni butelką chorują na zakażenia układu oddechowego, ucha i dróg moczowych. Szczególnie skutecznie są chronione przed infekcjami i innymi schorzeniami przewodu pokarmowego, ponieważ aktywne składniki colostrum/mleka działają bezpośrednio na jego tkanki. Substancje odżywcze i regulacyjne mleka zapewniają prawidłowy wzrost, różnicowanie, dojrzewanie oraz działanie układu trawiennego, chronią przed uszkodzeniami i umożliwiają ich gojenie, zapewniają rozwój prawidłowej mikrobioty jelitowej oraz kształtują lokalną i ogólnoustrojową odpowiedź immunologiczną. Obrazowo można powiedzieć, że colostrum, a potem mleko dojrzałe, stanowi w pewnym sensie przedłużenie funkcji łożyska, po narodzinach zaopatrując dziecko we wszystkie niezbędne składniki.

R e k l a m a

Człowiek obserwując siebie i otaczającą przyrodę już kilka tysięcy lat temu zauważył i docenił colostrum jako źródło cennych substancji. Znane są przypadki jego stosowania w praktykach religijnych i leczeniu różnych chorób przez medyków w starożytnych Indiach. Kapłani i lekarze ajurwedyjscy używali colostrum bydlęcego ze względu na jego łatwą dostępność, bydło bowiem zostało udomowione w epoce neolitu, czyli już około 10 tysięcy lat temu. Znacznie później, bo pod koniec XVIII wieku, korzyściami płynącymi z colostrum bydlęcego zainteresowali się lekarze i uczeni europejscy, zalecając jego użycie w wielu schorzeniach, w tym niedomogach odporności1, 2. Także współcześnie korzystamy z dobrodziejstw natury w postaci colostrum bydlęcego – produktu łatwo dostępnego, niedrogiego, skutecznego w wielu schorzeniach, a przede wszystkim całkowicie bezpiecznego, pozbawionego działań niepożądanych, częstych po zastosowaniu 
leków syntetycznych.

W artykule omówiono wartość zdrowotną colostrum bydlęcego, ze szczególnym naciskiem na jego zastosowanie w chorobach żołądka i jelit. Przedstawiono wyniki testów laboratoryjnych oraz badań klinicznych użycia colostrum m.in. w: zakażeniach, powikłaniach po zabiegach operacyjnych oraz niesteroidowych lekach przeciwzapalnych i cytostatykach, nieswoistych stanach zapalnych jelita grubego, nekrotycznym zapaleniu jelit, zespole krótkiego jelita oraz czynnościowych chorobach jelit. Omówiono ponadto praktyczne aspekty produkcji i jakości colostrum w postaci suplementów diety oraz ich dawko...