Przede wszystkim zanim przejdziemy do szczegółów dotyczących najczęstszych przyczyn niepłodności oraz naturalnego podejścia do tego stanu, warto najpierw sobie wyjaśnić czym jest bezpłodność, a czym niepłodność, gdyż są to pojęcia często stosowane zamiennie, mimo że dotyczą dwóch znacząco różniących się od siebie zjawisk.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje bezpłodność jako stan nieodwracalny, który oznacza trwałą niezdolność do zostania rodzicem. I choć nowoczesne możliwości diagnostyczne pozwalają znaleźć przyczynę większości przypadków bezpłodności, to stanu tego nie można odwrócić czy wyleczyć – medycyna nie zna na to sposobu.
POLECAMY
R e k l a m a
O niepłodności mówimy natomiast wtedy, kiedy po 12 miesiącach regularnego współżycia płciowego (3–4 razy w tygodniu) nastawionego na poczęcie bez stosowania jakichkolwiek środków zapobiegawczych nie dochodzi do poczęcia dziecka. Niepłodność jest uznana za chorobę społeczną oraz jest jedynym schorzeniem dotykającym par, a nie pojedynczych chorych – przyczyna niepłodności może leżeć po stronie mężczyzny, kobiety lub obojga jednocześnie. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) niepłodność męska występuje pod numerem N46, a kobieca, wraz ze wszystkimi
rozszerzeniami przyczynowymi pod numerami N97.0 – 97.9.
Biorąc pod uwagę, że niepłodność w literaturze często się określa ,,dzieckiem współczesnego stylu życia” i to, że WHO uznała ją za chorobę cywilizacyjną, jest wiele dowodów na to, że większość przyczyn niepłodności można usunąć dbając wielopoziomowo o swoje zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne, w końcowym efekcie przywracając parze zdolność do poczęcia dziecka w sposób naturalny (czyli np. nie przez invitro, a tylko przez współżycie partnerskie/małżeńskie).
STATYSTYKI
Niepłodność dotyka około 60–80 milionów par na świecie. Stanowi to narastający problem społeczny, gdyż wg WHO dotyka ona aż 10–18% par i ta liczba ciągle wzrasta o mniej więcej dodatkowe 2 mln par rocznie.
DIAGNOSTYKA
Wyróżnia się kobiecą, męską, idiopatyczną oraz o wspólnym podłożu niepłodność par/małżeństw.
Większość mężczyzn jest przekonana, że za brak dziecka w ich związku odpowiada wyłącznie partnerka. Jednak tak jak wspomniałam niepłodność jest jedynym schorzeniem dotykającym par, a więc brak dziecka może być spowodowany zarówno męskim, jak i żeńskim czynnikiem niepłodności. Statystyki pokazują, że męski i żeński czynnik niepłodności mają mniej więcej równy udział i oba wynoszą po ok. 40%. Niepłodności idiopatycznej przypisuje się ok. 10%, a u 10% problem z uzyskaniem ciąży wynika z nieprawidłowości wspólnych. Warto jednak wspomnieć też o tym, że ostatnimi czasy wzrasta liczba doniesień naukowych, które wykazują wyższy odsetek niepłodnych mężczyzn w porównaniu z niepłodnymi kobietami.
Proces diagnostyczny, a następnie leczniczy należy rozpoczynać (zgodnie z powyżej przedstawioną definicją niepłodności) dopiero wtedy, kiedy para bezskutecznie stara się o dziecko przez okres 6–12 miesięcy.
Jeśli kobieta ma mniej niż 35 lat, warto szukać pomocy już po rocznym bezskutecznym staraniu się o potomstwo. Jeśli kobieta ma natomiast 35 lub więcej lat, a mężczyzna jest po chemioterapii, radioterapii, przebytych zabiegach chirurgicznych układu moczowo-płciowego, ma żylaki powrozka nasiennego (potwierdzone badaniem klinicznym) czy historię niepłodności z inną kobietą, należy zgłosić się do specjalisty po półrocznym bezskutecznym staraniu się o ciążę.
Proces znalezienia przyczyny niepłodności często jest bardzo długotrwały i żmudny, tak samo jak jej leczenie. Jednak dla dobra par lepiej jak najszybciej trafnie postawić diagnozę, a następnie podjąć wszystkie czynności wspomagające, by przywrócić płodność, gdyż leczenie niepłodności bardzo często trwa od kilku do kilkunastu lat.
W pierwszej kolejności warto więc się udać na wstępną konsultację do lekarza ginekologa/endokrynologa/urologa/androloga, by ocenić czynnik zarówno żeński, jak i męski. Lekarz ma obowiązek przeprowadzić szczegółowy wywiad, badania fizykalne oraz zlecić szereg badań – podstawowy schemat postępowania przedstawiony jest w tabeli 1.
Po diagnozie, którą ma prawo postawić tylko i wyłącznie lekarz, w dalszym etapie leczenia ważna będzie ścisła współpraca lekarza oraz dietetyka i w razie potrzeby również psychologa/psychoterapeuty. Wszystkie możliwe interwencje, na różnych poziomach takich, jak zmiana stylu życia, zmiana negatywnych wzorców poznawczych, nawyków żywieniowych, wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej czy ewentualnie również odpowiednio dostosowanej do danego przypadku suplementacji mają, na celu przywrócić równowagę hormonalną, wesprzeć naturalne mechanizmy odpowiedzialne za płodność oraz tym samym zwiększyć szanse na poczęcie dziecka.
REGULACJA PŁODNOŚCI KOBIECEJ
W regulacji płodności kobiecej kluczową rolę odgrywa właściwy przebieg cyklu menstruacyjnego. Prawidłowy cykl menstruacyjny sprzyjający płodności to taki, w ramach którego występuje owulacja i powstaje ciałko żółte, niezbędne do podtrzymania rozwoju wczesnej ciąży.
Oś hormonalna podwzgórze–przysadka–jajniki wraz ze swoim niesamowicie precyzyjnym i skomplikowanym mechanizmem sprzężenia zwrotnego kontroluje przebieg cyklu. Ze względu na to warto się zapoznać z podstawowymi mechanizmami, które kierują tym procesem, gdyż dzięki temu można odpowiednio wcześnie wyłapać potencjalne problemy z płodnością i tym samym ułatwić sobie staranie się o potomstwo.
Sprzężenie zwrotne w ogromnym skrócie i uproszczeniu działa w następujący sposób:
- Podwzgórze będąc ośrodkiem koordynującym lub wyrażając się prościej – szefem naczelnym, zapewnia precyzyjne sygnały poprzez pulsacyjne uwalnianie GnRH, które z kolei stymuluje uwalnianie LH i FSH przez przysadkę...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Naturoterapia w praktyce" w roku + wydania specjalne
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły i filmy
- ...i wiele więcej!