Pleśnie i ich niekorzystny wpływ na zdrowie – jak dbać o jakość powietrza

Grzyby pleśniowe żyją obok nas niemal od początku istnienia gatunku ludzkiego. Rozwijają się na martwej materii organicznej albo pasożytują na żywych roślinach. Są bardzo ogromną grupą organizmów, która obejmuje jedno z pięciu królestw organizmów żywych i jest rozpowszechniona na całej kuli ziemskiej. Zarodniki i grzybnia są źródłem bardzo wielu alergenów, stąd też pokaźna część ludzkiej populacji cierpi na różne odmiany alergii na grzyby. 

Trochę historii 

Już w Starym Testamencie można znaleźć praktyczne informacje dotyczące radzenia sobie z pleśnią w budynkach mieszkalnych. Autorzy tych wzmianek sugerowali, by zwalczać pleśń, usuwając pokryte nią elementy kamienne, zdejmując tynk ze ściany i ponownie ją tynkując. O skali problemu obecności pleśni w starożytnych domach świadczy fakt, że w przypadku nawracającego problemu z grzybami sugerowano nawet wyburzanie budynków.

W późniejszych czasach nauka powiązała narażenie na grzyby z astmą oskrzelową, kiedy to w 1726 r. John Floyer opisał przypadek chorego cierpiącego na duszności bezpośrednio po wyjściu z piwnicy. Z kolei Charles Blackley pod koniec XIX w. opisał zdrowotne konsekwencje narażenia na grzyby w otoczeniu chorego – bezgłos i napad „kataru oskrzelowego”.

Jakie gatunki są istotne klinicznie?

Dziś już wiemy z badań epidemiologicznych, że grzyby z rodzaju Alternaria i Cladosporium oraz Penicillium i Aspergillus są jednymi z najważniejszych źródeł alergenów. Gatunek, na który uczulonych jest najwięcej ludzi na świecie, to grzyb pleśniowy Alternaria alternata, ale u sporej liczby osób dokuczliwe objawy są wynikiem działania kilku gatunków grzybów. Co ciekawe, zjawisko to nie jest związane z tzw. reakcją krzyżową, a uczulenie na kilka gatunków pleśni pojawia się niezależnie. 

Grzyby pleśniowe żyją zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Wielkość ich zarodników wynosi zazwyczaj od 2 do 5 µm. Oznacza to, że są dużo mniejsze od pyłków roślin i praktycznie niewidoczne gołym, nieuzbrojonym okiem. Co więcej, wytwarzają zarodniki niemal przez cały rok[1].

Jakie warunki są optymalne dla grzybów pleśniowych?

Optymalnym środowiskiem do rozwoju pleśni jest duża wilgotność pow...