Zalecenia dietetyczne w przypadku zdiagnozowanej miażdżycy

Bezobjawowe zmiany miażdżycowe ma 42% zdrowych osób 

U 42% zdrowych osób wykryto bezobjawowe zmiany miażdżycowe. Wyniki badań przeprowadzonych w Szwecji wykazały, iż wśród zdrowych osób, u których przeprowadzono analizy, zdiagnozowano wiele różnorodnych zmian miażdżycowych, które dotychczas nie powodowały niepokojących objawów, a jednak mogły stanowić zagrożenie dla życia. W badaniach tych naukowcy wykorzystali metodę badawczą z użyciem tomografii komputerowej serca (TK), która wskazuje na występowanie zwapnień (składników blaszki miażdżycowej) w ścianach tętnic wieńcowych. Zwapnienia te występują jednak w złogach miażdżycowych dopiero po pewnym okresie, dlatego też drugą wykorzystaną metodą badawczą była angiografia tomografii komputerowej. Badanie to miało na celu wykrycie wczesnego stadium miażdżycy, w którym nie pojawiły się jeszcze zwapnienia, oraz wskazanie dokładnego obrazu tętnic wieńcowych i występujących w nich zwężeń. Wyniki badań opublikowane we wrześniu 2021 r. dotyczyły 25 182 przebadanych osób (w tym 50,6% kobiet) w wieku od 50 do 64 lat, wykazano, iż początek miażdżycy występował o ok. 10 lat później u kobiet, niż u mężczyzn, oraz znacznie częściej u osób starszych. Zmiany miażdżycowe występowały u ponad 42% wszystkich dorosłych. U 10% osób, u których badanie TK nie wskazywało na kwalifikację do grupy ryzyka, wykryto natomiast zmiany miażdżycowe, które nie zawierały wapnia, jednak mogły oznaczać znacznie większe prawdopodobieństwo wystąpienia zawału serca[1].

R e k l a m a

Nowe strategie antymiażdżycowe w dietoterapii

Aktualnie dzięki połączeniu podstawowych badań oraz analiz klinicznych znacznie zmieniły się koncepcje dotyczące przyczyny powstawania miażdżycy oraz diagnostyki w jej kierunku. Postępy badawcze wynikają głównie z ulepszeń w badaniach dotyczących genetyki człowieka, które umożliwiają sekwencjonowanie nowej generacji oraz inne innowacje technologiczne, a także z modyfikacji narzędzi do manipulacji genetycznych na myszach2. Wysokie ryzyko zgonu z powodu miażdżycy doprowadziło do opracowania nowych strategii dotyczących odżywiania i stosowanej dietoterapii. Żywność funkcjonalna, suplementy diety oraz fitoskładniki zawarte w produktach pochodzenia roślinnego to aktualnie główne wzorce żywieniowe powiązane z poprawą jakości płytki miażdżycowej na poziomie zapalnym[2].

Kwasy omega-3 i omega-6

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA) to głównie kwasy tłuszczowe omega-3, gdzie ich głównymi przedstawicielami są: kwas alfa-linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA), a także kwasy omega-6 (FA), takie jak kwas linolowy i arachidonowy (AA)[3]. Niezbędne kwasy omega-6 oraz kwas linolowy są pozyskiwane głównie z diety. Można je dostarczyć do organizmu spożywając takie produkty, jak olej lniany, olej sojowy czy olej rzepakowy. Kwas eikozapentaenowy oraz kwas dokozaheksaenowy znajdują się natomiast głównie w rybach i olejach z ryb; można je też znaleźć w żywności wzbogaconej, takiej jak np. produkty mleczne, makarony, jaja, pieczywo czy oleje. Optymalny stosunek kwasów omega-6 do omega-3 nie został jeszcze w pełni ściśle określony[4]. 

Zestawiając wiele uzyskanych wyników badań naukowych dotyczących wpływu spożywania kwasów omega-3 lub ich suplementacji, można zauważyć ich niejednorodność, która może wynikać z wpływu różnych czynników, takich jak np. niewystarczająca dawka (< 1000 mg/d), pochodzenie surowca (chude ryby, olej rybny, tłuste ryby itp.) czy rodzaj suplementacji i jej proporcje[5–8]. Analizując większość dostępnych wyników badań, można stwierdzić, iż spożywanie kwasów omega-3 może być istotne we wczesnym stadium choroby miażdżycowej, nat...