Wszelkie zaburzenia związane z gospodarką węglowodanową w ciele człowieka, stanowią poważne zagrożenia dla zdrowia. Wśród nich należy wymienić chociażby: stan przedcukrzycowy, cukrzycę, insulinooporność czy neuropatię cukrzycową. By przeciwdziałać tym zagrożeniom, należy skupić się na zapobieganiu i profilaktyce. Naszym sojusznikiem mogą być przede wszystkim odpowiednie wybory żywieniowe. Badania pokazują, że kluczowym jest ograniczenie szeroko pojętej „niezdrowej żywności”, charakteryzującej się wysokim indeksem glikemicznym. Oprócz tego dobre efekty może przynieść przejście na dietę wegetariańską. To właśnie produkty pełnoziarniste, warzywa czy owoce bogate w błonnik odgrywają istotną rolę w diecie antycukrzycowej.
Autor: Aleksandra Telichowska
dr; dietetyk, psychodietetyk, technolog i żywieniowiec, promuje zdrowy styl życia, a swoją wiedzę i doświadczenie wykorzystuje, współpracując z placówkami naukowymi i jednostkami otoczenia biznesu; swoje zainteresowania badawcze koncentruje wokół zagadnień związanych z produktami ekologicznymi i żywnością funkcjonalną, a także szeroko pojętą dietoterapią.
Nasiona roślin strączkowych i ziaren zbóż to popularne produkty. Stanowią podstawę diety człowieka, są źródłem makroskładników (białka, węglowodany), mikroskładników (witaminy, składniki mineralne i aminokwasy), a także wtórnych metabolitów roślinnych (głównie związki fenolowe i glukozynolany). Badania naukowe potwierdzają, że kiełkowanie nasion może zmieniać ich wartość odżywczą1. Zmieniają się wówczas nie tylko zawartość cennych z żywieniowego punktu widzenia składników, ale także ich proporcje.
Zaburzenia związane z gospodarką węglowodanową stają się coraz większym problemem także u młodych ludzi. Pierwsze objawy są trudne do zauważenia, jednak nieleczone mogą prowadzić do wielu schorzeń, w tym zaawansowanej cukrzycy. Istotne jest więc rozpoznanie choroby we wczesnym stadium1.
W zbilansowanej i pełnowartościowej diecie nie powinno zabraknąć produktów pochodzenia roślinnego, które to w ostatnim czasie zyskują coraz większą popularność. Wiele roślin określa się mianem „super foods” – czyli superżywności, głównie dzięki zawartym w nich związkach aktywnych oraz ich prozdrowotnym właściwościom. Wśród nich wymienia się m.in. rokitnik.
Miażdżyca to przewlekła choroba układu sercowo-naczyniowego, w przebiegu której następuje stopniowe, długotrwałe odkładanie się blaszki miażdżycowej zawierającej m.in. złogi cholesterolu w błonie wewnętrznej naczyń krwionośnych. Jest to choroba cywilizacyjna oraz główna przyczyna takich schorzeń, jak choroba niedokrwienna serca, zawały serca czy udary mózgu. Warto zwrócić uwagę również na to, iż schorzenia te są odpowiedzialne za połowę wszystkich zgonów w Polsce.
Jesień i zima to czas szczególny, podczas którego zwiększa się zapotrzebowanie na bardziej kaloryczne posiłki. Dzięki nim organizm wytwarza energię potrzebną do utrzymania odpowiedniej temperatury ciała. W organizmach ludzkich głównym zadaniem układu termoregulacyjnego jest utrzymywanie względnie stałej temperatury ciała. Układ ten dzięki zwiększaniu wytwarzania ciepła lub jego czynnemu rozpraszaniu utrzymuje stałą ciepłotę niezależnie od otoczenia.
Okres zimowy sprzyja częstym przeziębieniom oraz infekcjom. Zwiększa też naszą ochotę na ciepłe potrawy oraz rozgrzewające napoje, najlepiej o aromatycznym, intensywnym smaku i zapachu. Szukając sensorycznych wrażeń i prozdrowotnego działania, warto pamiętać, jak ważną rolę odgrywają w naszej diecie przyprawy.
Żywność funkcjonalna, innowacyjne oraz egzotyczne produkty pojawiające się na polskim rynku bardzo szybko zyskują dużą popularność. Jednocześnie wzrasta zainteresowanie konsumenta właściwościami tych produktów. Ciekawą grupą asortymentową są napoje funkcyjne, w tym napoje izotoniczne.
„Najzdrowsza herbata świata” – tym mianem nazwano zieloną herbatę o nazwie matcha. Choć matcha głównie kojarzona jest z Japonią, to wywodzi się z Chin. W XV i XVI w. parzenie herbaty stało się powszechne również w Japonii i było częstym zwyczajem, który przeszedł do rangi dworskiego ceremoniału. W dokładnym tłumaczeniu „matcha” to „herbata w proszku”1.
Amigdalina to organiczny związek z grupy glikozydów cyjanogennych. Na skutek metabolizmu w organizmie przekształcona zostaje do cyjanowodoru, czyli kwasu pruskiego. Toksyczność kwasu pruskiego wynika z jego zdolności do hamowania procesu określanego jako oksydacyjna fosforylacja. Połączenie jonów cyjankowych z trójwartościowym żelazem oksydazy cytochromowej blokuje zdolność wykorzystywania tlenu przez komórki żywego organizmu, prowadząc w efekcie do niedotlenienia1. W czasie II wojny światowej kwas pruski stanowił składnik cyklonu B, gazu wykorzystywanego w komorach gazowych.
Czosnek (Allii sativi bulbus) nazywany naturalnym antybiotykiem, znany jest ze swoich leczniczych właściwości, specyficznego smaku oraz zapachu, nie dla wszystkich jednak akceptowalnego. Dlatego też na rynku pojawiła się alternatywa powszechnie znanego surowego czosnku. Od kilku lat na rynku można znaleźć czosnek o czarnej barwie i znacznie łagodniejszym smaku. Pozytywne zmiany zachodzące w wyniku fermentacji i będące głównie wynikiem reakcji Maillarda przyczyniają się do szerszego zastosowania czosnku w przemyśle spożywczym oraz wpisują czarny czosnek na listę żywności funkcjonalnej.
Aktualnie ma miejsce intensywny wzrost rozwoju nauk o zdrowiu, czego efektem są nowe metody leczenia interwencyjnego. Pomimo tego, w dalszym ciągu problemem są choroby, na które nie opracowano w pełni skutecznego leku. Dlatego w tym kontekście dużą uwagę zwraca się na profilaktykę i promocję zdrowia.