Komplementarne leczenie fibromialgii

Uważa się, że dochodzi w niej do nadwrażliwości na ból (tzw. centralnego uczulenia), w związku z czym spotyka się ją u osób wrażliwych, u których ból pojawia się zwykle znacznie szybciej niż u osób z przeciętnej populacji (przekroczona granica bólu).
Fibromialgia jest w naszym kraju stosunkowo rzadko rozpoznawalna, diagnozuje się ją jednak często w krajach zachodnich i Stanach Zjednoczonych (także u młodzieży nadpobudliwej i żołnierzy wojen z Iraku i Afganistanu). Jeszcze około 10 lat temu był to temat omal nieznany wśród reumatologów w Polsce, w tym akademickich. 

Objawy fibromialgii

Fibromialgia nazywana jest zwykle „reumatyzmem tkanek miękkich”, „reumatyzmem mięśniowym”, „zapaleniem włóknistym”, „reumatyzmem psychogennym” czy „neurastenią”. Uważana jest za niesprawność, charakteryzującą się przewlekłym, uogólnionym bólem i zwiększoną reakcją bólową na ucisk, a także długotrwałym zmęczeniem, problemami ze snem i z pamięcią. Niektóre osoby zgłaszają również problemy jelitowe (zespół jelita drażliwego) lub z pęcherzem (niemożność trzymania moczu) oraz drętwienie i mrowienie kończyn i problemy krążeniowe. Większość chorych wspomina tzw. fibromgłę – dotyczącą problemów z koncentracją, krótko- i długoterminową pamięcią, przeciążenia poznawczego, zagubienia i związaną z nią panikę. W fibromialgii znaleziono tzw. czułe punkty (tender points) lub punkty spustowe, szczególnie wrażliwe na dotyk, które umiejscowione są w różnych miejscach ciała. Takich punktów odkryto osiemnaście.

Osoby cierpiące na fibromialgię są szczególnie wrażliwe na dźwięki, hałas, jaskrawe światło i na obecność różnych drażniących je substancji w bieliźnie, kosmetykach, powietrzu, meblach czy np. smogu elektromagnetycznym (telefony, laptopy), co objawia się zaburzeniami dermatologicznymi. Nasilają się symptomy świądu skóry, uczucie palenia czy podrażnienia jej z zaczerwienieniem skóry lub bez niego. Najmniejszy nacisk na skórę może też powodować ból. Niektóre osoby są również wrażliwe zarówno na zmiany temperatury, jak i na nadmierne zatłoczenie i konieczność konfrontacji z innymi ludźmi.

„Zespół centralnego uczulenia”

Przyczyna fibromialgii nie została dokładnie określona, choć istnieją dziesiątki prac naukowych na ten temat. Uważa się, że powodują ją czynniki zarówno genetyczne, jak i środowiskowe. Co do czynników środowiskowych, to mogą one obejmować stres psychiczny, traumy i przebycie niektórych infekcji. Ból wydaje się jednak wynikać z procesów zaburzenia przetwarzania sygnałów w ośrodkowym układzie nerwowym, a stan ten określa się jako „zespół centralnego uczulenia”.

American College of Rheumatology uważa fibromialgię za „funkcjonalny zespół somatyczny”, natomiast Komisja Reumatologów Europejskich – „za zaburzenie neurobiologiczne”. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób (ICD) wymienia fibromialgię w „chorobach układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej” jako funkcjonalny zespół somatyczny, a nie zaburzenie psychiczne. Chociaż zaburzenia psychiczne i niektóre fizyczne problemy są często współistniejące z fibromialgią – szczególnie lęki, depresja, zespół jelita drażliwego i objawy przewlekłego zmęczenia – ICD stwierdza, że powinny być one diag...