Początkowo boreliozę rozpoznawano głównie jako zapalenie stawów, poprzedzone rumieniem występującym na skórze, a następnie serię przypadków zapalenia stawów wśród młodzieży powiązano z ukąszeniami przez kleszcze. Wkrótce naukowcy stwierdzili, iż borelioza, podobnie jak znana od średniowiecza kiła, jest chorobą wieloukładową, która może dawać objawy ze strony różnych narządów i tkanek: skóry, serca, stawów i układu nerwowego.
Po ukąszeniu kleszcza krętki boreliozy penetrują z tkanki podskórnej w głąb organizmu. Umożliwia to ich ruchliwa struktura i morfologia, która pozwala im pływać w lepkim podłożu. Reakcja chorobowa powodowana jest nie tylko przez sam patogen, lecz dużą rolę odgrywa w niej wywoływana przez niego odpowiedź immunologiczna, związana najczęściej z odpornością wrodzoną oraz kaskadą wydarzeń zapalnych, indukowana przez zakażenie. Bakteria boreliozy zmienia formy, przejawiając tzw. pleomorfizm. Spiralne krętki mogą przechodzić w trudniejsze do leczenia i bardziej oporne na antybiotyki postaci wewnątrzkomórkowe. Krętki mogą także spowalniać metabolizm i „zwijać się” w ciała okrągłe, zwane dawniej sporami – praktycznie są one niepodatne na działanie antybiotyków oraz na naturalne środki bakteriobójcze. Kolejną groźną formą pleomorficzną są biofilmy, rodzaj skomplikowanych kolonii składających się z bakterii chorobotwórczych, które w mukopolisacharydowej matrycy wraz z grzybami i wirusami formują trójwymiarowe struktury, wewnątrz których mikroby są chronione przed wpływem zewnętrznym środowiska.
Należy pamiętać, że borelioza może być wikłana przez tzw. koinfekcje, wywoływane przez inne patogeny. Kleszcze przenoszą mikroby, takie jak Coxiella burnetti, Anaplasma phagocytophilum, gatunki Babesia, Ehrlichia chaffeensis, gatunki Rickettsia i gatunki Bartonella; mogą one wikłać przebieg choroby, nasilając zmiany zapalne w tkankach i odpowiedź immunologiczną.
Zazwyczaj za pierwszy objaw boreliozy uważa się koliste zaczerwienienie wokół miejsca wkłucia, czyli tzw. rumień wędrujący, jednak występuje on jedynie u ok. połowy pacjentów, zatem brak rumienia nie oznacza, iż do zakażenia nie doszło. W pierwszym stadium objawy boreliozy przypominają grypę – pojawia się gorączka, osłabienie, bóle mięśni i głowy oraz dreszcze. W późniejszych stadiach występują objawy układowe. Borelioza może zaatakować każdy organ, najczęściej jednak wywołuje zapalenie stawów, serca i układu nerwowego.
POLECAMY
Neuroborelioza
Neuroborelioza jest jedną z najtrudniejszych do rozpoznania postaci zakażenia. Objawy są niecharakterystyczne i mogą imitować inne sc...
