Naturalne wsparcie układu krwionośnego w walce ze smogiem – profilaktyka i odbudowa

Smog jest rodzajem zanieczyszczenia powietrza, które ogranicza widoczność. Co ciekawe, jego nazwa powstała na początku XX w. z połączenia angielskich słów smoke i fog – czyli dym i mgła. Tak właśnie można go opisać – jako dymną mgłę, ze względu na nieprzezroczystość i zapach przypominający spaleniznę. Smog składa się z wielu substancji chemicznych, w tym z ozonu, tlenków azotu, dwutlenku siarki, tlenku węgla, metali ciężkich i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, które tworzą pył zawieszony. Możemy wyróżnić dwa rodzaje smogu:

• Smog siarkowy – określany też jako smog typu londyńskiego. Zazwyczaj pojawia się w chłodniejszych miesiącach, dlatego też nie występuje blisko równika i w strefie subtropikalnej. Powstaje w wyniku spalania węgla, nagromadzenia pyłu z działalności przemysłowej oraz spadku temperatury. Zanieczyszczenia mieszają się z zimnym powietrzem, tworząc gęstą mgłę, która znacznie pogarsza ogólną jakość powietrza. Smog typu londyńskiego charakteryzuje się wysokim stężeniem dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pyłu.
• Smog fotochemiczny – określany też jako smog typu Los Angeles. Tworzy się głównie w miesiącach letnich, kiedy temperatury osiągają wysokie poziomy. Jest charakterystyczny dla strefy subtropikalnej, ale może też pojawić się w Polsce. Zanieczyszczenia pochodzą głównie ze spalin i emisji przemysłowych. Smog fotochemiczny składa się głównie z tlenków węgla, tlenków azotu i węglowodorów, które następnie ulegają reakcjom fotochemicznym. W ich wyniku powstają aldehydy, ozon oraz azotan nadtlenku acetylu1–3.
   

Smog w Polsce

Niestety, jakość powietrza w Polsce zostawia wiele do życzenia. Szczególnie zimą, wiele polskich miast znajduje się na światowych listach najbardziej zanieczyszczonych metropolii. W raporcie European Environment Agency, Polska zajęła drugie miejsce w Unii Europejskiej (zaraz po Bułgarii) pod względem zanieczyszczenia powietrza4. 

Istnieje kilka sposobów oceniania stopnia zanieczyszczenia powietrza. Jednym z nich jest analiza stężeń pyłu zawieszonego. Cząsteczki pyłu są definiowane na podstawie ich wielkości – te o średnicy do 10 µm to PM10, a do 2,5 µm – PM2,55. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ustaliła normy dla stężeń pyłu zawieszonego:

• 45 µg/m3: średnie dobowe stężenia pyłu PM10;
• 15 µg/m3: średnie dobowe stężenia pyłu PM25,6.
   

W wielu polskich miastach liczba dni, w których średnie dobowe stężenie PM10 jest powyżej normy, przekracza nawet jedną trzecią roku. Na przykład w Krakowie, stężenia powyżej ustalonej normy dobowej są rejestrowane przez ok. 150 dni w roku7.

Przyczyn tak szeroko występującego zjawiska smogu w Polsce jest wiele i składa się na niego mnóstwo czynników w licznych sektorach. Jednak głównym źródłem...