Perspektywy fitoterapii bólu neuropatycznego

Ból neuropatyczny (neuralgia, nerwoból) jest złożonym, przewlekłym stanem bólowym spowodowanym przez uraz lub chorobę obwodowych lub ośrodkowych struktur układu nerwowego zlokalizowanych w obszarze somatosensorycznym [Jensen i wsp., 2011, Wordliczek i wsp., 2017]. Ból neuropatyczny cechuje charakter przewlekły i uporczywy, często oporny na farmakoterapię, w znacznym stopniu pogarszający jakość życia chorych [Wordliczek i wsp., 2017]. 
Wśród oznak i objawów związanych z obecnością bólu neuropatycznego znajdują się: (1) allodynia, czyli ból wywołany bodźcem, który normalnie nie wywołuje bólu, (2) hiperestezje (przeczulica), czyli wzrost odczuwania bólu generowanego przez bodziec wywołujący ból oraz (3) parestezje (czucie opaczne), czyli stan, który determinuje odczuwanie anomalnych wrażeń porównywalnych z mrowieniem, swędzeniem, zmniejszeniem lub nawet utratą wrażliwości [Cavalli i wsp., 2019]. Przewlekły ból neuropatyczny jest głównym czynnikiem przyczyniającym się do globalnego obciążenia chorobami. Jego częstość występowania waha się od 6,9 do 10% [van Hecke i wsp., 2014], a nawet do 17% ogólnej populacji [Cavalli i wsp., 2019]. Według Dobrogowskiego i wsp. [2012] bólu neuropatycznego każdego roku doświadcza ok. 6 mln ludzi w USA i Europie, a na całym świecie nawet 26 mln. Szacuje się, że częściej ból neuropatyczny odczuwają kobiety między 50. a 64. r.ż. [van Hecke i wsp., 2014]. 
Przyczyną występowania zespołów bólu neuropatycznego są liczne choroby, tj. półpasiec, cukrzyca, neuropatia obwodowa, wieloobjawowe miejscowe zespoły bólowe, fibromialgia, ból fantomowy oraz ból ośrodkowy [Dobrogowski i wsp., 2012]. Natomiast według Colloca i wsp. [2017] stany patofizjologiczne, które determinują początek bólu neuropatycznego, najczęściej obejmują zaburzenia metaboliczne (np. obwodowa neuropatia cukrzycowa), neuropatie związane z infekcjami wirusowymi (np. neuralgia popółpaścowa, HIV, trąd), choroby autoimmunologiczne wpływające na ośrodkowy układ nerwowy (np. stwardnienie rozsiane, zespół Guillaina-Barrégo), neuropatie obwodowe wywołane chemioterapią, uszkodzenie układu nerwowego pochodzenia pourazowego (np. uraz rdzenia kręgowego, amputacja), zaburzenia zapalne, dziedziczne neuropatie i kanałopatie. 
Współcześnie, większość dostępnych metod leczenia bólu neuropatycznego ma umiarkowaną skuteczność i wykazuje skutki uboczne, które ograniczają ich stosowanie, dlatego potrzebne są inne podejścia, mające na celu polepszenie stanu cierpiących pacjentów [Cavalli i wsp., 2019]. Zwraca się przy tym uwagę na leki z odmiennych grup terapeutycznych, wykazujące różne mechanizmy działania [Dobrogowski i wsp., 2012]. Do leków pierwszej linii zaliczane są adjuwanty analg...