Efekty kuracji ziołowych są powolne, ale ich ważnym atutem jest brak niepożądanych objawów ubocznych, często występujących przy terapiach podstawowych. W przypadku chorób reumatycznych fitopreparaty wykorzystuje się głównie w celu zmniejszenia odczynów bólowych i zapalnych.
POLECAMY
Termoterapia
Efekt termiczny jest rodzajem odpowiedzi na działanie bodźca zewnętrznego docierającego do specyficznych receptorów skórnych – termoreceptorów. Tym bodźcem jest temperatura otoczenia oraz substancje wywołujące w skórze efekt rozgrzania lub chłodzenia. Receptorami ciepła są tzw. ciałka Ruffiniego położone w głębszych warstwach skóry, natomiast receptorami zimna – tzw. kolby Krausego, zlokalizowane blisko jej powierzchni. Receptorów zimna jest w skórze ludzkiej kilkakrotnie więcej (nawet do 10 razy) niż receptorów ciepła.
Każdy termoreceptor może reagować tylko na zimno lub na ciepło, w określonych zakresach temperatur. Kiedy skóra znajduje się w stanie komfortu cieplnego, oba typy receptorów są aktywne jednocześnie. Natomiast gdy temperatura staje się wyjątkowo niebezpieczna – ekstremalne zimno lub ekstremalne gorąco – aktywność odpowiednich termoreceptorów gwałtownie wzrasta. Ponadto uruchamiane są dodatkowe „czujniki” – receptory bólowe (neurony nocyceptywne), które bólem ostrzegają przed niebezpieczeństwem uszkodzenia tkanki. Impulsy nerwowe wysyłane od receptorów do OUN sprawiają, że podwzgórze zaczyna aktywować mechanizmy termoregulacyjne zmierzające do naprawienia sytuacji (dreszcze, zmiana tempa metabolizmu, kurczenie się lub rozszerzenie naczyń krwionośnych). Istotną rolę w tym mechanizmie odgrywają temperaturozależne kanały jonowe, należące do rodziny TRP (kanały potencjału przejściowego; ang. transient receptor potential)1, 2.
W leczeniu schorzeń reumatycznych powszechnie stosuje się różnorodne zabiegi ciepło- i zimnolecznicze z wykorzystaniem naturalnych czynników fizykalnych, jak również temperatur uzyskiwanych dzięki specjalistycznej aparaturze medycznej3. Cenną pomocą mogą być także związki roślinne wywołujące w skórze efekt termiczny.
„Ciepła” fitoterapia
W tej terapii wykorzystuje się preparaty o właściwościach drażniących skórę. Działanie drażniące wywołuje przekrwienie skóry, jej zaczerwienienie, jednocześnie rozgrzewa chore miejsce w wyniku pobudzenia termoreceptorów. Skutkiem rozszerzenia naczyń krwionośnych i lepszego ukrwienia obolałego miejsca jest szybsze ustępowanie obrzęków, stanów zapalnych, w konsekwencji także bólu. Preparaty drażniące są aplikowane miejscowo w postaci plastrów, mazideł, maści i kąpieli4.
Składniki rozgrzewające wcierane w skórę lub konsumowane dają efekt ciepła, gorąca, a nawet „palącego ognia”. Jako pikantne przyprawy w produktach spożywczych oddziałują na nerw trójdzielny (V nerw czaszkowy, czuciowo-ruchowy), który unerwia m.in. mięśnie i śluzówkę jamy ustnej – stąd uczucie mrowienia i drętwienia języka oraz nasilona produkcja śliny5.
- Pieprzowiec roczny (Capsicum annuum) – jest rośliną warzywną powszechnie znaną jako papryka lub pieprz turecki. Do celów medycznych służą odmiany o ostrym smaku (np. papryka chili) ze względu na obe...
