W przypadku gdy odpływ chłonki jest utrudniony, może dojść do przewlekłego stanu zapalnego. Na skutek tego dochodzi do nadmiernego rozrostu włókien łącznotkankowych oraz komórek, co w konsekwencji ogranicza transport komórek odpornościowych – limfocytów typu T oraz komórek Langerhansa.
Istnieją dwa rodzaje obrzęku limfatycznego, dzielone ze względu na rodzaj patogenezy: pierwotny i wtórny. Pierwotny obrzęk limfatyczny spowodowany jest brakiem lub zbyt wąskimi naczyniami chłonnymi (aplazja i hipoplazja). Wtórny obrzęk limfatyczny spowodowany jest głównie mechanicznymi uszkodzeniami, stanami zapalnymi, radioterapią1.
POLECAMY
Czynniki występowania obrzęku limfatycznego
Na wystąpienie obrzęków limfatycznych składają się różne czynniki. Mogą dotykać zarówno kończyny górnej, jak i dolnej. Wśród nich wymienia się przede wszystkim zaburzenia wydalania sodu, spadek ciśnienia onkotycznego i wzrost ciśnienia hydrostatycznego, zwiększoną przepuszczalność naczyń włosowatych czy upośledzenie drenażu limfatycznego.
Obrzęki często towarzyszą chorobom i stanom klinicznym, wśród których wymienić można zapalenie zakrzepowe żył, niedoczynność tarczycy, niewydolność serca, żylaki kończyn dolnych, niepożądane działanie leków2.
Lokalne przyczyny wystąpienia obrzęku limfatycznego | |
Upośledzenie odpływu chłonki | Operacja |
Radioterapia | |
Przerzuty | |
Infekcja | |
Upośledzenie odpływu krwi żylnej | Zespół żyły głównej dolnej lub górnej |
Zakrzepica żył głębokich | |
Ucisk z zewnątrz przez masy guza | |
Thrombophlebitis migrans | |
Mieszane | Upośledzenie ruchomości kończyny |
Ogólnoustrojowe przyczyny wystąpienia obrzęku limfatycznego | |
Hipoproteinemia | Niewydolność wątroby na tle rozwoju choroby nowotworowej |
Kacheksja | |
Zespół nerczycowy | |
Wodobrzusze | |
Zaawansowana niewydolność nerek | |
Niedokrwistość znacznego stopnia | |
Leki powodujące retencję wody | Kortykosteroidy |
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) | |
Zaawansowana niewydolność krążenia nasilona przez znacznego stopnia niedokrwistość |
Źródło: https://fizjotechnologia.com/
Leczenie nowotworów piersi a występowanie obrzęku limfatycznego – zwrócenie uwagi na rodzaj terapii i częstotliwość występowania obrzęku
Według Krajowego Rejestru Nowotworów rak piersi jest najczęściej spotykanym nowotworem złośliwym wśród kobiet i stanowi ok. 23% wszystkich nowotworów dotykających płeć żeńską. Istnieje wiele czynników ryzyka wystąpienia nowotworów piersi. Wśród nich najczęściej podaje się płeć, wiek, obciążenie genetyczne, styl życia, czynniki hormonalne, liczbę ciąż. Współczesne metody diagnostyki pozwalają na wykrycie guza jeszcze w stadium bezobjawowym. Ze względu na umiejscowienie, wiele przerzutów raka piersi lokalizowanych jest w węzłach chłonnych po zajętej stronie. Konsekwencją tego jest konieczność limfadenektomii, czyli wycięcia węzłów.
Obrzęk limfatyczny jest częstym powikłaniem terapii przeciwnowotworowej, zarówno ze względu na wycięcie okolicznych węzłów chłonnych, jak i konieczność przeprowadzenia radioterapii. Naświetlania szkodliwie wpływają na węzły i naczynia limfatyczne. W konsekwencji naczynia nadmiernie sztywnieją, włóknieją, co prowadzi do ich uszczelnienia, przez co odpływ limfy nie jest efektywny. Sprzyja to występowaniu zakażeń i stanów zapalnych. Obrzęki limfatyczne dotyczą prawie 1/4 kobiet po leczeniu operacyjnym oraz 1/3 pacjentek poddanych radioterapii1, 3.
Znaczenie profilaktyki obrzęku limfatycznego – co obejmuje?
Profilaktyka obrzęku limfatycznego...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Naturoterapia w praktyce" w roku + wydania specjalne
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły i filmy
- ...i wiele więcej!