Ziołolecznictwo jako wsparcie w chorobach reumatycznych Część I

Wiele leków syntetycznych i półsyntetycznych to analogi związków roślinnych lub preparaty wywodzące się ze świata roślin, 
np. aspiryna, balsam peruwiański czy alkaloidy: morfina, atropina, chinina, kofeina i in. Badaniem leczniczych właściwości roślin zajmuje się odrębna dziedzina wiedzy – farmakognozja, dzięki której wiele przetworów zielarskich zostało oficjalnie uznanych za leki. Są wpisywane do farmakopei różnych krajów świata, a w laboratoriach opracowuje się zaawansowane technologie ich produkcji. 
Zioła zawdzięczają swoje lecznicze właściwości obecnym w nich związkom aktywnym, które wywierają silny wpływ na orga-
nizm człowieka. Do terapii ziołowych należy podchodzić z taką samą ostrożnością, jak do stosowania leków syntetycznych. 
Leczniczy preparat roślinny musi spełniać wszystkie kryteria prawa farmaceutycznego. Musi przejść wymagane badania kliniczne, mieć rozpoznany mechanizm działania, ustalone dawkowanie, zawierać dokładną informację o wskazaniach, ewentualnych działaniach niepożądanych oraz interakcjach z innymi lekami. Oprócz tego obowiązuje standaryzacja substancji czynnych w nim zawartych, ścisła kontrola wytwarzania oraz rejestracja 
w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych1, 2. 
Przeciwieństwem leku roślinnego są tak popularne obecnie i szeroko reklamowane suplementy diety, które nie są lekami, należą do kategorii środków spożywczych, służą wyłącznie osobom zdrowym do uzupełnienia niedoborów minerałów lub witamin w organizmie. Mogą zawierać składniki roślinne, ale bez standaryzacji, jedynie według wymagań ustawy o bezpieczeństwie żywienia i żywności. Nie przechodzą badań klinicznych. Na rynek są wprowadzane tak jak żywność, czyli po zawiadomieniu Głównego Inspektora Sanitarnego. Ścieżka legislacyjna jest szybka i nie stawia szczególnych wymagań3.

Lek roślinny w reumatologii

Leki stosowane w chorobach reumatycznych są inhibitorami procesów zapalnych, działają poprzez hamowanie tworzenia i uwalniania mediatorów zapalenia. Istotne jest również zwalczanie stanów bólowych. Działanie znieczulające polega na hamowaniu odbioru bodźców bólowych i ich przewodzenia do OUN na skutek osłabienia aktywności nocyceptorów, czyli zakończeń nerwowych przewodzących doznania bólowe.
Klasyczna terapia obejmuje stosowanie syntetycznych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak: popularna aspiryna, ibuprofen czy leki silniejsze, np. meloksykam (Opokan), diclofenac (Olfen), ketoprofen (Ketonal). Choroby układu ruchu charakteryzują się przewlekłym przebiegiem, a towarzyszące im stany zapalne i bólowe wymagają dł...