Sowa Rigpa – Tradycyjna Medycyna Tybetańska

Tradycyjna medycyna tybetańska (TMT) jest jedną z najstarszych azjatyckich tradycji leczniczych. Powstała w regionie Himalajów i widać w jej systemie wyraźne pokrewieństwo z tradycyjną medycyną chińską (TCM) i indyjską Ajurwedą. Jest to naturalny system medyczny, oparty na doświadczeniu i przekazywaniu wiedzy leczniczej z nauczyciela na ucznia. Ma ona własne charakterystyczne metody badania, takie jak oglądanie pacjenta i palpacja odpowiednich miejsc, analiza moczu czy system badania pulsu. Leczenie opiera się na dobraniu odpowiedniej dla pacjenta diety i stylu życia oraz na zastosowaniu terapii zewnętrznych, takich jak akupunktura, moksa, horme (tzw. mongolska moksa), bańki, kompresy, opukiwanie pałeczkami (jukczo), upuszczanie krwi, hydroterapia, masaż Kunye czy joga Nejang. Stosuje się także leki pochodzenia naturalnego. TMT to tradycja medyczna podobna częściowo do innych azjatyckich systemów
leczenia, jednak całkowicie unikalna i odmienna.

Cztery Tantry

Pomimo iż medycyna tybetańska ma bardzo długą historię, nie ma dokładnej daty jej powstania. To nauka empiryczna, przekazywana z mistrza na ucznia. Tantra, czyli linia przekazu nauk, spisana została ostatecznie przez Jutok Jonten Gonpo w XII w. i odtąd nazywa się Gju Szi (Rgyud bzhi) „Cztery tantry”. Jest skoncentrowanym traktatem medycznym, podzielonym na cztery tomy, przedstawione wizualnie za pomocą drzew – pni, konarów, liści, owoców.

1.Tantra Rdzenna (Tsa Gyu) jest wprowadzeniem w medycynę tybetańską. Sowa Rigpa jest w niej przedstawiona za pomocą trzech drzew:

• drzewo stanu ogólnego to drzewo fizjologii i patologii, o dwóch pniach: równowagi (zdrowia) i nierównowagi (choroby),
• drzewo diagnozy – podzielone na trzy pnie, jeden dla każdego sposobu diagnozy: obserwacji, palpacji i wywiadu lekarskiego,
• drzewo terapii – podzielone na cztery pnie: dietę, styl życia, leki i terapie zewnętrzne.

Na końcu znajdują się wyliczenia wszystkich rozdziałów, z których składają się Cztery Tantry. Tantra Rdzenna może być postrzegana jako ogólna mapa TMT.

2.Tantra Wyjaśniająca (She Gyu) poświęcona jest jedenastu podstawowym dziedzinom medycyny. Omówione są tu następujące zagadnienia: embriologia, anatomia, anatomia subtelna, fizjologia, styl życia, dieta, podstawy farmakologii, zdrowie i profilaktyka, di...