Autor: Joanna Kobus-Cisowska

Nasiona roślin strączkowych i ziaren zbóż to popularne produkty. Stanowią podstawę diety człowieka, są źródłem makroskładników (białka, węglowodany), mikroskładników (witaminy, składniki mineralne i aminokwasy), a także wtórnych metabolitów roślinnych (głównie związki fenolowe i glukozynolany). Badania naukowe potwierdzają, że kiełkowanie nasion może zmieniać ich wartość odżywczą1. Zmieniają się wówczas nie tylko zawartość cennych z żywieniowego punktu widzenia składników, ale także ich proporcje.

Okres zimowy sprzyja częstym przeziębieniom oraz infekcjom. Zwiększa też naszą ochotę na ciepłe potrawy oraz rozgrzewające napoje, najlepiej o aromatycznym, intensywnym smaku i zapachu. Szukając sensorycznych wrażeń i prozdrowotnego działania, warto pamiętać, jak ważną rolę odgrywają w naszej diecie przyprawy.

Witamina D pełni wiele ważnych funkcji w organizmie, m.in. stymuluje syntezę białek transportujących wapń w jelicie cienkim, zwiększa wchłanianie wapnia z pożywienia, a tym samym przyczynia się do zmniejszenia ryzyka otsteoporozy i osteomalacji u dorosłych oraz krzywicy u dzieci1. Odpowiednia ilość witaminy D może pomóc w ochronie przed niektórymi nowotworami, chorobami układu oddechowego u dzieci, chorobami układu krążenia, chorobami neurodegeneracyjnymi oraz działa korzystnie w profilaktyce cukrzycy typu 1 i 22.

Racjonalna dieta powinna być obfita we wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przykładem cennego zarówno pod względem odżywczym, jak i sensorycznym produktu są owoce, a wśród nich truskawki. Wiele badań naukowych skupiających się na analizowaniu składu owocu potwierdza występowanie różnych składników bioaktywnych odpowiedzialnych za jego prozdrowotne właściwości, np. przeciwutleniające, przeciwnowotworowe i przeciwstarzeniowe. Do składników tych należą przede wszystkim witaminy, składniki mineralne oraz polifenole. 

Obecnie obserwuje się coraz więcej zachorowań na choroby układu krążenia, cukrzycę, dyslipidemię, nadciśnienie tętnicze oraz otyłość. Zaburzenia metaboliczne są głównymi czynnikami pojawienia się tych chorób. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w 2018 r. z powodu następstw chorób układu krążenia zmarło 17,9 miliona ludzi, co stanowi 31% wszystkich zgonów1. Liczba zachorowań na choroby kardiometaboliczne oraz duży przyrost przypadków śmiertelnych będących ich następstwem, są silnie uzależnione od czynników, takich jak: używki (alkohol, tytoń i inne), zbyt mała aktywność fizyczna, niewłaściwa dieta1. To ostatnie wyjaśnia ogromne zainteresowanie konsumentów żywnością funkcjonalną i składnikami żywności, które mogą poprawić zdrowie kardiometaboliczne2. 

Żywność funkcjonalna, innowacyjne oraz egzotyczne produkty pojawiające się na polskim rynku bardzo szybko zyskują dużą popularność. Jednocześnie wzrasta zainteresowanie konsumenta właściwościami tych produktów. Ciekawą grupą asortymentową są napoje funkcyjne, w tym napoje izotoniczne.

Obecnie poszukuje się naturalnych źródeł związków prozdrowotnych, które mogłyby zostać zastosowane w żywności. Szczególnie interesujące są pod tym względem surowce roślinne, będące bogatym źródłem związków bioaktywnych, a wśród nich istotne są związki fenolowe, które cechują się silną aktywnością przeciwutleniającą1.

Piwo i wino towarzyszą człowiekowi od bardzo dawna. Uważa się, że pierwszy kontakt ludzi z winoroślami miał miejsce 100 000 lat temu, gdy napotkali dziką winorośl euroazjatycką (Vitis vinifera sylvestris) na obszarze współczesnego Libanu po wcześniejszym opuszczeniu Afryki¹. Początki produkcji wina miały miejsce blisko 6000 lat temu². Piwo za to towarzyszy człowiekowi krócej, gdyż od około 5000 lat³.