Odporność organizmu jest zespołem współdziałających barier i mechanizmów ustrojowych, które zapewniają obronę przed drobnoustrojami chorobotwórczymi, wirusami, bakteriami i grzybami. Układ odpornościowy człowieka to jeden z ważniejszych układów w naszym organizmie, a jego rozwój i kształtowanie rozpoczyna się już w okresie życia płodowego i trwa przez całe dzieciństwo oraz czas dojrzewania. Człowiek przychodzi na świat z odpornością wrodzoną (tzw. nieswoistą), która jest zależna od genów. Na odporność nieswoistą istotny wpływ mają neutrofile, makrofagi, zdolność do fagocytozy – produkcja cytokin, interferonu, TNF, cząsteczki adhezyjne, chemokiny.
W ciągu ostatnich kilku dekad obserwuje się gwałtowny wzrost zachorowań na choroby układu sercowo-naczyniowego. Według danych WHO choroby układu krążenia stanowią główną przyczynę zgonów na świecie[1]. W 2019 roku ok. 17,9 milionów ludzi na świecie zmarło z przyczyn kardiologicznych, co stanowiło 32% wszystkich zgonów[2].
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA) charakteryzują się wieloma właściwościami prozdrowotnymi, a ich spożywanie jest korzystne na wszystkich etapach naszego życia.
Żelazo jest składnikiem mineralnym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział m.in. w procesach produkcji czerwonych krwinek oraz hemoglobiny i jest odpowiedzialne za prawidłowy transport tlenu w organizmie. U dzieci i młodzieży istotnie wpływa również na ich rozwój psychomotoryczny. Żelazo jest kluczowe dla naszego organizmu i dlatego w niektórych sytuacjach szczególnie musimy dbać o jego prawidłowy poziom.
W ostatnich latach proces starzenia się społeczeństwa w Polsce nasila się, a udział osób starszych w populacji systematycznie rośnie, co potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). W 2020 r. odsetek osób w wieku 60 lat i więcej osiągnął poziom 25,6%, a więc zwiększył się o 1% w stosunku do roku poprzedniego. Zgodnie z prognozami GUS trend ten będzie postępował, a w 2030 r. liczba ludności w wieku 60 lat i więcej ma wzrosnąć do poziomu 10,8 mln, a w 2050 r. wyniesie 13,7 mln. Populacja osób starszych może stanowić wówczas nawet około 40% ogółu ludności Polski[1].
Witamina D to związek należący do prohormonów. Jest zaliczana do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Wyróżniono jej dwie podstawowe formy chemiczne: cholekalcyferol, który występuje głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, oraz ergokalcyferol, którego obecność stwierdzono w tkankach roślinnych, grzybach i drożdżach.
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (pre menstrual syndrome, PMS) to psychologiczny, behawioralny i fizyczny objaw, który pojawia się pod koniec fazy lutealnej cyklu miesiączkowego i zanika wraz z początkiem miesiączki. Pomiędzy 60% a 80% kobiet w wieku 20–50 lat uskarża się na pewien rodzaj napięć przedmiesiączkowych, aż 25% miesiączkujących zgłasza umiarkowane do ciężkich objawów PMS, a 5% podaje objawy ciężkie wpływające na codzienne życie i utrudniające funkcjonowanie.
Nadchodzi najtrudniejszy dla przyrody okres roku. Niskie temperatury, opady śniegu i szadź powodują, że rośliny i zwierzęta zmniejszają swoją aktywność, aby skumulować jak najwięcej energii. Teraz nie odczuwamy tak wyraźnie potrzeby rozsądnego korzystania z jej zasobów, ponieważ półki w sklepach przez cały czas obfitują w przeróżne produkty. Wychodząc jednak na zewnątrz, zauważamy, że musimy się cieplej ubrać, żeby ochronić ciało przed zimnem, a w naszych przydomowych ogródkach nic już nie zakwitnie i nie zaowocuje. Jak zatem dostroić się do zimy? Jak zadbać o siebie w najzimniejszej porze roku?
Jesień i zima to czas szczególny, podczas którego zwiększa się zapotrzebowanie na bardziej kaloryczne posiłki. Dzięki nim organizm wytwarza energię potrzebną do utrzymania odpowiedniej temperatury ciała. W organizmach ludzkich głównym zadaniem układu termoregulacyjnego jest utrzymywanie względnie stałej temperatury ciała. Układ ten dzięki zwiększaniu wytwarzania ciepła lub jego czynnemu rozpraszaniu utrzymuje stałą ciepłotę niezależnie od otoczenia.
Okres zimowy sprzyja częstym przeziębieniom oraz infekcjom. Zwiększa też naszą ochotę na ciepłe potrawy oraz rozgrzewające napoje, najlepiej o aromatycznym, intensywnym smaku i zapachu. Szukając sensorycznych wrażeń i prozdrowotnego działania, warto pamiętać, jak ważną rolę odgrywają w naszej diecie przyprawy.
Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest najczęstszą endokrynopatią u kobiet w wieku rozrodczym, a także najczęstszą przyczyną niepłodności24. Objawy oraz stopień ich nasilenia różnią się bardzo pomiędzy kobietami. Przyczyny zespołu nie do końca są poznane, ale wiadomo, że insulinooporność (często wtórna do otyłości) jest silnie powiązana z PCOS.
