Szałwia lekarska to roślina znana ze swoich zdrowotnych właściwości od kilkuset lat. Ma zastosowanie nie tylko w przemyśle farmaceutycznym, ale również kosmetycznym i spożywczym. Jakie właściwości wykazuje szałwia lekarska? Kiedy warto stosować szałwię?
Dział: Fitoterapia
W pierwszej części artykułu – w poprzednim numerze „Naturoterapii w praktyce” – przedstawiono, jak przebiega proces zapamiętywania, jakie czynniki osłabiają pamięć i koncentrację oraz jakie surowce roślinne stosować w celu szybkiego podniesienia koncentracji i poprawy przyswojenia wiedzy. W bieżącym numerze dowiemy się, jak długofalowo dbać o to, by cieszyć się dobrą pamięcią oraz zwiększać swoją wydolność umysłową.
Składniki aktywne roślin dostarczane wraz z dietą lub w formie preparatów ziołowych wykazują wiele właściwości prozdrowotnych. Mają one również duże znaczenie dla procesów widzenia, warunkując prawidłową pracę układu wzrokowego oraz chroniąc przed rozwojem chorób oczu. Szczególne znaczenie w tym kontekście mają związki roślinne o charakterystycznej barwie, takie jak karotenoidy oraz antocyjany. Oba rodzaje składników aktywnych powszechnie występują w żywności, są one także obecne w wielu surowcach zielarskich.
Ze względu na trwającą na świecie epidemię koronawirusa większość osób spędza urlopy oraz wolne weekendy w naszym rodzimym kraju. Co za tym idzie, każdy z nas będzie się musiał zmierzyć z największą zmorą lata w Polsce, czyli insektami. Ich obecność może nam bardzo uprzykrzyć życie, nierzadko również ukąszenia powodują różne problemy zdrowotne. Dlatego w tym artykule postaramy się rozłożyć na czynniki pierwsze naturalne sposoby ich odstraszania.
Niewiele gatunków roślin zostało tak dokładnie przebadanych pod kątem ich właściwości leczniczych, potencjału, mechanizmu działania, oceny bezpieczeństwa i badań toksykologicznych co czarnuszka siewna. Surowiec jest szeroko wykorzystywany w leczeniu wielu chorób i dolegliwości, a swoje działanie zawdzięcza unikalnemu składowi. Nie sposób w jednym artykule opisać dokładnie tę niezwykłą roślinę, dlatego skupię się na kilku wybranych zagadnieniach, czyli na przeciwpasożytniczym, przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym działaniu czarnuszki.
Obecnie poszukuje się naturalnych źródeł związków prozdrowotnych, które mogłyby zostać zastosowane w żywności. Szczególnie interesujące są pod tym względem surowce roślinne, będące bogatym źródłem związków bioaktywnych, a wśród nich istotne są związki fenolowe, które cechują się silną aktywnością przeciwutleniającą1.
Problemy z pamięcią i koncentracją obecnie dotykają nie tylko osób starszych, ale coraz więcej młodych skarży się na dolegliwości związane z pogorszeniem procesu zapamiętywania i uczenia się. Wielu ludziom kłopoty z pamięcią czy koncentracją znacznie obniżają jakość życia zarówno zawodowego, jak i społecznego. Od dawna wiadomo o tym, że związki czynne roślin wspierają umiejętności kognitywistyczne, ale nie zawsze wiemy, jak i kiedy stosować konkretne surowce zielarskie. W tym numerze wymienione są rośliny dostarczające surowców do doraźnego stosowania, o szybkim początku, ale dość krótkim czasie działania, w kolejnym zaś pojawią się surowce wymagające dłuższego czasu stosowania, w celu osiągnięcia trwalszego, długofalowego efektu.
Substancje lecznicze towarzyszą człowiekowi od wieków. Bez względu na ich pochodzenie, które może być syntetyczne lub naturalne, warto zaznajomić się z podstawowymi informacjami na ich temat. Nie tylko samo nieumiejętne stosowanie medykamentu może nam zaszkodzić. Nierzadko zdarzają się także interakcje z lekami oraz pożywieniem.
Dla osoby, która interesuje się fitoterapią i tajnikami medycyny naturalnej, stosowanie surowca kory wierzby nie jest niczym nowym. Jednak zawsze warto zgłębiać swoją wiedzę na temat poszczególnych gatunków leczniczych, szczególnie o tak szerokim spektrum działania i bogatej historii, która de facto była siłą napędową do intensywnego rozwoju farmakologii na świecie.
Obecnie słowo „odporność” gości na naszych ustach częściej niż zwykle. Podkreśla się rolę układu immunologicznego w prewencji i leczeniu chorób układu oddechowego, szczególnie tych o podłożu wirusowym. Zadajemy sobie też często pytanie, czym właściwie jest odporność i czy są jakieś sprawdzone naturalne metody, którymi możemy ją wzmacniać?
Oko ludzkie służy do rejestracji bodźców świetlnych, które są w komórkach światłoczułych siatkówki transformowane w sygnał elektryczny. Ten ostatni jest drogą nerwową przesyłany do ośrodków percepcji wrażeń wzrokowych mieszczących się w korze mózgowej płata potylicznego mózgu. W procesach widzenia niezwykle istotną rolę odgrywają związki roślinne. Na szczególną uwagę zasługują karotenoidy, których pochodną jest witamina A, mająca podstawowe znaczenie w procesach widzenia. Retinal, czyli forma aldehydowa witaminy A, bezpośrednio uczestniczy w transformacji energii fotonów w energię elektryczną.
W ubiegłym wieku w Europie odkryto i zdefiniowano na nowo dziedzinę fitoterapii – gemmoterapię, której celem jest lecznicze wykorzystywanie nierozwiniętych części roślin – pączków, kwiatów czy młodziutkich gałązek. Gemmoterapia zakłada, że pąki roślinne są najbardziej skoncentrowaną częścią rośliny, bogatą w substancje czynne, w których krąży życiowa energia. I choć pąkami roślin leczono już w starożytności, gemmoterapia popularna jest zaledwie w kilku europejskich krajach – we Francji, w Belgii, we Włoszech, w Szwajcarii – czy też ostatnio w Czechach i na Słowacji.